Etkili İletişim İpuçları

Etkili İletişim İpuçları

Doğduğumuz ilk andan itibaren çevremizdeki insanlara duygularımızı, düşüncelerimizi ve isteklerimizi dile getirmenin yollarını ararız. Bebekken bu iletişimi ilk olarak ağlayarak sağlamaya çalışırız. Karnımız acıkır ve annemiz bizi duysun diye ağzımızın açıldığı kadar ağlarız. Kimi zaman arkadaşımız bizi hiç aramadı diye ona darılır ve üzüntümüzü dile getiririz. Kimi zaman ise konuşmak, âşık olup seni seviyorum diyebildiğimiz bir yoldur. Tüm bu duygu, düşünce ve isteklerimizi konuşarak dile getiririz.

Konuşmamıza katmış olduğumuz mimiklerimiz ve beden hareketlerimiz ile konuşmamızı oldukça zenginleştiririz. Ancak bu iletişimi sağlamaya çalışırken biz veya karşımızdaki kişinin yapmış olduğu bazı hatalar iletişimin kurulamamasına yol açar. Birbirimizi yanlış anlayacak bir ifade biçimi kullanabilir veya yanlış noktalara odaklanarak iletişim kurmaktan uzaklaşabiliriz. Bunun sonucunda kendimizi insanlardan soyutlarız ve birçok alandaki gelişimimizi yavaşlatırız. Örneğin bir iş ortamında sağlıklı iletişim kuramıyorsak işimizde başarıyı elde etmemiz biraz zorlaşacaktır. Aynı şekilde okulda arkadaşlarımız ile iletişimiz sağlıklı değilse bizim için okul çok sıkıcı bir ortama dönüşecek.

 Şimdi hep birlikte bu iletişim hatalarını ele alalım ve nasıl daha etkili bir şekilde iletişim kurabiliriz bakalım. Bu yollar karşımızdaki ile kurduğumuz iletişimi daha anlaşılır ve yapıcı kılacaktır.

• Sen Dili Yerine Ben Dili Kullanın

Sen dili ile kendinizi ifade ederken karşınızdaki kişiyi yaptığınız davranıştan dolayı suçluyor gibi bir ifade kullanırsınız. Ancak karşınızdaki kişi o davranışı yapmıştır. Artık suçlayıcı bir dil kullanmak çözüm olmayacak. Çünkü suçlayıcı bir dil kullandığınız zaman karşınızdaki kişi de kendisini savunmaya geçecek. Sen dili yerine ben dili kullanarak yaşanan olaydan dolayı kendi hissettiğiniz duygu ve düşüncelerinizi ifade etmelisiniz. Bir örnek verecek olursak erkek arkadaşınız ile bir kafede karşılıklı oturup sohbet ediyorsunuz ancak yüzünüze hiç bakmıyor. O anda erkek arkadaşınıza konuşurken yüzüme bile bakmıyorsun, çok kabasın diyebilirsiniz. Bu ifade karşısında yüksek ihtimal tartışma çıkacak ve partneriniz kendini savunmaya geçecek. Bu noktada ben dilini tercih edin ve konuşurken yüzüme bakmadığın için beni dinlemediğini düşünüyorum ve kırılıyorum ifadesini kullanın. Böylece karşınızdaki kişi savunmaya geçmeyecek ve sizi anlayacak.

• Dinliyor Gibi Görünmeyin-Seçme Yapmayın

Bazı zamanlarda konu çok hızlı gelişebilir ve karşımızdaki kişi anında binlerce kelimeyi dile getirebilir. O anda derin bir of çekmek istersiniz. Dakikada ortama 150 kelime söyleyebilirken; buna karşın, ortalama 500 kelime dinleyebiliriz. Bu da hali ile bizi oldukça sıkabilir ve kalkıp gitmek isteyebiliriz. Tam bu anda sıkıldığımız için karşımızdakine karşı kulaklarımızı kapatır ve başka anlardaki hayallere dalarız. Karşımızdaki ise sadece boşa konuşmuş olacaktır. Duvara anlatsam senden daha iyi dinler sözü bu yüzden oldukça meşhur olmuştur. Bu alışkanlığınızdan vazgeçin ve gerçekten iyi bir dinleyici olun. İyi bir dinleyici olmak için dinliyor gibi görünmemek ile birlikte seçme yapmamanızda oldukça önemli. Karşınızdaki kişinin de duygu ve düşüncelerinin en az sizin duygu ve düşünceleriniz kadar önemli olduğunun farkına varın. Bu yüzden seçme yaparak sadece sizi ilgilendiren bölümleri dinlemeyin. Konuşmanın geneline odaklanın.

• Sohbet Düşmanlarını Yok Edin

Günümüzde teknolojinin gelişimi ile birçok insan, iletişimi telefon aracılığı ile sağlar. Bu iletişim yolu o kadar çok alışkanlık haline gelir ki yan yana olunan zamanlarda da telefon ile ilgileniriz. Bu yüzden o anda sohbetinize engel olacak ve dikkatinizi dağıtacak sohbet düşmanlarını bir kenara bırakın. Sadece sohbete odaklanın ve anın tadını çıkarın.

• Söyleyeceklerinizin Provasını Yapmayın

Karşımızdaki kişi bize yüzlerce kelime söylerken o anda bizim de aklımızdan geçen binlerce kelime vardır. Acaba konuşması bittiğinde bunu mu desem yoksa şunu mu diye sürekli olarak düşünürüz. O anda bizim için karşımızdaki kişinin anlattıklarından daha önemli olan bizim vereceğimiz cevaptır. Ancak aksine çoğu insanın bir şey paylaşırken ilk beklediği davranış anlaşılmaktır. Bu yüzden susup cevap vermeseniz bile derinlemesine dinleyin ve anlayın. Unutmayın, derinlemesine dinleyip anladığınız zaman hiç düşünmeden en doğru ifadeler ile cevap vermiş olacaksınız.

• Açık Uçlu Sorular Sorun

Karşınızdaki kişi ile iletişimin devamını sağlamak için kapalı uçlu sorular sormaktan kaçının. Arkadaşınız konsere gitti ve ardından görüştünüz. Arkadaşınıza konser güzel miydi sorusunu sorduğunuzda alacağınız cevap evet güzeldi gibi kısa bir cevap olabilir. Bunun sonucunda iletişim orada kesilebilir. Gerçekten merak ettiğinizi hissettiren açık uçlu sorular sorun. Az önceki soru yerine konser nasıldı, konserde neler oldu, konserde en sevdiğin şarkı hangisi oldu gibi ifadeler iletişimin devam etmesini sağlayacak.

• Falcılık Oynamayın

Karşımızdaki kişi konuşurken söylediği cümlenin ardından hangi cümlenin geleceğini düşünürüz. Onun anlatacaklarında tahminlerde bulunmaya çalışırız. Bu yüzden de karşımızdaki kişi gerçekten tam olarak ne anlatıyor kaçırırız. Hatta karşımızdaki kişinin söyleyeceklerini önceden tahmin edebildiysek gerisini dinlemeye hiç gerek yok diye düşünebiliriz. Çünkü zaten her şey tahmin ettiğimiz gibidir. Bu yüzden falcılık yapmayı bırakın ve sadece karşınızdaki ne diyor ona odaklanın.

• Yaşananları Hissetmeye Çalışın

Çoğu zaman karşımızdaki kişi bir probleminden bahsettiğinde abarttığını düşünür ve kendisine bunun neresinin sorun olduğunu sorabiliriz. Bu da o anda karşımızdaki kişinin bize karşı kendisini kapatmasına sebep olur. Çok sakin bir insansınız ve öfkelendiğiniz anlarda öfkenizi kontrol edebiliyorsunuz. Bu yüzden öfke size kolaylıkla kontrol altına alınabilinen bir sorun olarak gelebilir. Ancak arkadaşınız bu konuyu aşamıyor ve zorlanıyor olabilir. Siz bir konuda iyisiniz diye karşınızdaki kişinin de iyi olmasını beklemeyin. Onun yaşadığını hissedin ve kendinize göre değil karşınızdakine göre düşünün. Empati yapın.

KAYNAKÇA

U Demiray, Etkili İletişim, Ankara: Pegem Akademi, 2008

H Aytekin, İnsan İlişkileri ve İletişim, Pegem Atıf İndeksi, 2018

Goleman, Daniel. (2010). Social Intelligence: The New Science of Human Relationships. Kairós.